Planując wyjazd do Kanady nie myślimy o zagrożeniach. I dobrze, bo Kanada należy do grupy najbezpieczniejszych krajów na świecie, gdzie w zasadzie nie występują poważniejsze incydenty o charakterze przestępczym. Na parkingach przy różnych atrakcjach turystycznych co prawda zdarzają się ostrzeżenia, by nie pozostawiać wartościowych rzeczy w aucie, ale przypadki kradzieży są dość sporadyczne, a wiele rejonów patrolowanych jest nie tylko przez policję, ale i straż obywatelską. Jak zawsze trzeba zachować zdrowy rozsądek i nie prowokować niebezpiecznych sytuacji.
Jadąc do Kraju Klonowego Liścia trzeba jednak zdawać sobie sprawę z zagrożeń jakie może stanowić przyroda. Dzikie zwierzęta w Kanadzie, zwłaszcza na obszarach o niskim zaludnieniu, mogą być naprawdę niebezpieczne. Dlatego jeśli planujecie piesze wędrówki z dala od miast, warto poszerzyć wiedzę na ten temat, by w pełni cieszyć się otaczającą przyrodą.
Zwierzęta na drogach
Najwięcej wypadków z udziałem dzikich zwierząt w Kanadzie zdarza się oczywiście na drogach. Rocznie odnotowywanych jest średnio około 10.000 różnego rodzaju zdarzeń z udziałem zwierząt, w wyniku których średnio rannych zostaje około 570 osób, a 3 giną. Wypadki najczęściej zdarzają się o świcie lub o zmierzchu, a także w nocy, gdy widoczność jest ograniczona. Aż 80% wypadków stanowią zderzenia z jeleniami, 7% z łosiami i po 3% z niedźwiedziami i wapiti. Szczególnie niebezpieczne pory roku to wiosna i jesień, ale w Kanadzie zawsze należy zachować wyjątkową ostrożność na drodze.
Nie znaczy to oczywiście, że mamy popadać w paranoję. Ważne by mieć sprawne auto, być uważnym i skoncentrowanym, przestrzegać limitów prędkości i rozglądać się bardziej uważnie niż zwykle, zwłaszcza tam, gdzie postawione zostały znaki ostrzegawcze. W miarę możliwości nie jeździć po zmroku i o świcie. O tak oczywistych kwestiach jak pasy bezpieczeństwa nie będziemy wspominać.
Kanadyjczycy zalecają także, jeśli to możliwe jeżdżenie środkiem drogi – szczególnie nocą, przy małym natężeniu ruchu i na mało uczęszczanych drogach. Na drogach 3 pasmowych zaleca się również jeżdżenie pasem środkowym. Dzięki temu mamy większe pole manewru i nieco więcej czasu na reakcję, gdy jakieś dzikie zwierzę wyskoczy nam na drogę.
Dobrym pomysłem jest także używanie długich świateł. Większość kanadyjskich aut wyprodukowanych od 2012 roku wyposażona jest w elektroniczny system stabilizacji toru jazdy (Electronic Stability Control, ESC), który pomocny jest na śliskiej nawierzchni, a także podczas wykonywania gwałtownych ruchów, na przykład przy omijaniu przeszkody. Znacznie poprawia on bezpieczeństwo, dlatego wypożyczając auto warto upewnić się, że jest ono w ten system wyposażone.
Zwierzęta na kanadyjskich szlakach
Drugim aspektem, o który trzeba zadbać wybierając się do Kanady, jest bezpieczeństwo na szlakach turystycznych. To właściwie zbiór uniwersalnych zasad, których należy przestrzegać bez względu na szerokość graficzną. Zagrożeniem jednak niespotykanym na taką skalę w innych miejscach na świecie jest ogromna populacja niedźwiedzi i innych dzikich zwierząt w Kanadzie, dlatego to im poświęcimy najwięcej uwagi.
Wybierając się na szlak:
- Poinformujcie kogoś o swoich planach i zamiarach.
- Zachowajcie czujność, rozglądajcie się i nasłuchujcie, zwłaszcza, jeśli jesteście sami.
- Jeśli to możliwe starajcie się chodzić w grupie.
- Upewnijcie się, że jesteście widoczni i że Was słychać. Zwierzęta nie lubią niespodzianek i zaskoczone Waszą obecnością mogą zareagować agresją. Można mieć przy sobie dzwonek albo gwizdek i raz na jakiś czas prewencyjnie z nich korzystać, zwłaszcza w pobliżu strumieni i rzek, w wietrzne dni i przy słabej widoczności.
- Nigdy nie podchodźcie do dzikich zwierząt na odległość mniejszą niż 30 metrów, a gdy sytuacja tego wymaga zawróćcie lub pójdźcie inną drogą.
- W żadnym wypadku nie dokarmiajcie zwierząt. Zwierzęta, które przyzwyczajają się do obecności człowieka i tracą naturalny instynkt samozachowawczy, są dla ludzi największym zagrożeniem.
- Zadbajcie o to, by zredukować zapach jedzenia do minimum. Zapakujcie wszystko w plastikowe woreczki i dokładnie sprzątajcie po sobie śmieci. Niedźwiedzie mają doskonały węch, więc wabią ich do nas głównie zapachy żywności (podobno są w stanie wyczuć nawet puszkowane jedzenie).
- Możecie zaopatrzyć się w tzw. bear spray, który wykazuje ogromną skuteczność (90%) w przypadku spotkania z niedźwiedziem.
- Nigdy nie panikujcie, tylko spokój i odpowiednie zachowanie może ochronić przed nieprzyjemnym zdarzeniem.
Niedźwiedzie
Niedźwiedzie są wszystkożerne, jednak głównym składnikiem ich diety są rośliny. Dla człowieka najbardziej niebezpieczne są wiosną i późną jesienią, gdy w lasach brakuje pożywienia. Głodne i rozdrażnione schodzą w niższe partie gór w poszukiwaniu jedzenia. Te żyjące blisko zabudowań i często uczęszczanych szlaków zatraciły naturalny strach przed człowiekiem i to one, paradoksalnie, są dla ludzi najbardziej niebezpieczne.
Niedźwiedzie mają doskonały węch i są bardzo ciekawskie, dlatego wszelkie nowe zapachy (jedzenia, chemii, perfum) przyciągają ich uwagę. Z tego właśnie powodu ważne jest by dać się wyczuć lub usłyszeć.
Niedźwiedzie w wielu przypadkach pozorują atak po to, by poznać zamiary przeciwnika. Jeśli ten nie będzie agresywny, prawdopodobnie zostawią go w spokoju. Najważniejsze, choć z pewnością ogromnie trudne, jest przy spotkaniu z niedźwiedziem i każdym dzikim zwierzęciem opanowanie emocji i niewykonywanie żadnych gwałtownych ruchów. Ważne by zaobserwować, czy niedźwiedź jest sam czy z młodymi i czy ma drogę ucieczki.
W przypadku spotkania z niedźwiedziem w żadnym wypadku nie wolno:
- uciekać
- spoglądać bezpośrednio w kierunku niedźwiedzia
- rzucać w jego stronę jedzenia
- wspinać się na drzewo
W miarę możliwości należy powoli się wycofać, nie odwracając się do niedźwiedzia tyłem, by cały czas mieć go na oku. Następnie trzeba się oddalić w bezpieczne miejsce lub zawrócić ze szlaku, jeśli to konieczne.
Jeśli niedźwiedź zacznie mimo to zmierzać w Waszą stronę, przygotujcie bear spray. Zacznijcie krzyczeć i spróbujcie sprawić wrażenie większych, podnosząc ręce w górę. Jeśli podróżujecie w grupie koniecznie stańcie razem. Gdy niedźwiedź będzie w odległości około 7 metrów należy użyć spray’u.
Jeśli i to zawiedzie? Szkoły są dwie. Według jednej trzeba udawać martwego, leżeć nieruchomo na ziemi z szeroko rozłożonymi nogami, zasłaniając szyję i głowę. Według drugiej walczyć na śmierć i życie. A to zależy od rodzaju ataku. Bo niedźwiedzie atakują zasadniczo z dwóch powodów – we własnej obronie gdy czują się zagrożone lub same z siebie, gdy są rozdrażnione. W sytuacji, gdy jest to atak obronny musimy pokazać, że nie stanowimy zagrożenia – leżenie w bezruchu. Gdy sami staniemy się ofiarą, nie pozostaje nam nic innego jak bronić się na wszelkie możliwe sposoby.
Kojoty
Kojoty na widok ludzi najczęściej po prostu uciekają. Niestety te żyjące w pobliżu zabudowań i na szlakach, podobnie jak niedźwiedzie i inne dzikie zwierzęta, zatraciły naturalny instynkt i zaczęły kojarzyć obecność człowieka z łatwym dostępem do jedzenia. To one są dla ludzi najbardziej niebezpieczne.
W przypadku spotkania z kojotem:
- Nie uciekaj, bo nie masz szans, kojoty są w stanie osiągnąć prędkość do 65km/h.
- Zachowaj spokój.
- Nie odwracaj się, by cały czas mieć zwierzę na oku.
- Nie rzucaj pożywienia.
- Podnieś ręce i zacznij krzyczeć, żeby odstraszyć zwierzę.
- Gdy kojot zaatakuje – broń się na wszelkie możliwe sposoby. Rzucaj kamieniami, gałęziami, krzycz, wzywaj pomoc i pod żadnym pozorem nie udawaj martwego.
Łosie
Łosie na pierwszy rzut oka wyglądają na milusińskie, łagodne, niemal oswojone i leniwe zwierzęta. Zdarza się jednak, że atakują, zwłaszcza gdy samicę są w rui lub mają przy sobie młode. Najwięcej wypadków z udziałem łosi zdarza się na drogach, więc podróżując po Kanadzie należy zachować szczególną ostrożność.
W przypadku spotkania łosia na szlaku:
- Zawsze zachowaj odległość nie mniejszą niż 30 metrów. Postaraj się, by między Tobą a łosiem znalazła się jakaś „przeszkoda”, np. drzewo lub duży kamień.
- Jeśli łoś stoi na Twojej drodze poczekaj aż odejdzie lub pójdź inną drogą, a w ostateczności zawróć ze szlaku.
Agresywny łoś zachowuje się w specyficzny sposób i daje sygnały ostrzegawcze. Ma postawione włosy na szyi, położone uszy. Często charakterystycznie cmoka i oblizuje się, a także przestępuje z nogi na nogę (tupie) oraz kołysze głową.
Jeśli łoś zaatakuje schroń się za przeszkodą i spróbuj wystraszyć zwierzę. Jeśli łoś Cię powali zwiń się w kulkę, starając się ochronić głowę i szyję.
Dzikie zwierzęta w Kanadzie – to Ty jesteś gościem na szlaku
Należy pamiętać też o jednej podstawowej zasadzie. To my jesteśmy gośćmi a zwierzęta gospodarzami lasów, a nawet szlaków. Trzeba być świadomym, że za podchodzenie do dzikich zwierząt w Kanadzie, dokarmianie ich i łamanie innych zasad grożą bardzo wysokie kary nawet do 25000 CAD.