Azulejo (czyt. azuleżo) to cienkie ceramiczne płytki, które pokryte są błyszczącym szkliwem. Powierzchnia może być gładka lub wypukła, jedno lub wielokolorowa. Płytki mogą stanowić niezależną całość (wzory geometryczne czy roślinne) lub być elementem szerszej układanki, która przedstawia sceny historyczne, mitologiczne czy religijne. Mozaiki zdobiły i zdobią ściany i podłogi w pałacach, kościołach, ogrodach i klasztorach, a także domach mieszkalnych czy miejscach użyteczności publicznej. Płytki te zwróciły moją uwagę już podczas zeszłorocznej wyprawy do Madrytu i Toledo, ale dopiero w Portugalii, gdy przemierzaliśmy kolejne zakątki kraju i odwiedzaliśmy kolejne miasta, odkryliśmy piękno i bogactwo azulejos i totalnie oszaleliśmy na ich punkcie – chcieliśmy uwiecznić na zdjęciach każdy napotkany wzór!
Płytki azulejo
Płytki azulejo są najbardziej charakterystycznym rodzajem sztuki portugalskiej rozwijanym przez ponad 500 lat, od 1498 roku, kiedy to król Manuel I Szczęśliwy po wizycie w Hiszpanii postanowił wybudować rezydencję podobną do budynków które widział w Toledo czy Sewilli (tak powstał Pałac Narodowy w Sintrze). Początkowo płytki były importowane z Hiszpanii, z czasem zaczęto produkować płytki w Portugalii – pierwsze warsztaty zostały założone w XVI wieku. Na przestrzeni lat produkcja płytek ulegała przeróżnym wpływom kulturowym, stąd mnogość i różnorodność wzorów, jakie można w Portugalii spotkać jest oszałamiająca. I są dosłownie wszędzie!
Ovar – stolica azulejo
Ale jest w Portugalii jedno miasto, które określa się mianem żywego muzeum azulejo – to Ovar, leżące między Coimbrą, a Porto. Początkowo podeszliśmy do sprawy sceptycznie, ale faktycznie okazało się, że w Ovar prawie wszystkie domy, kościoły i budynki użyteczności publicznej ozdobione są płytkami! Jak dowiedzieliśmy się z ulotki otrzymanej w informacji turystycznej – powołano również specjalny urząd ochrony i odnowy azulejo w mieście, bo mieszkańcy są bardzo dumni z tej tradycji. Przespacerujcie się ulicami Rua Alexandre Herculano, Rua da Olaria i Rua Candido dos Reis, a nie będziecie zawiedzeni. Zrobiliśmy setki zdjęć, a to zaledwie ułamek tego co można zobaczyć w Portugalii. Prawda, że piękne? My byliśmy zauroczeni.
